POJĘCIE DEFINICJA
a posteriori dosłownie znaczenie: “to, co późniejsze”, “w następstwie”; oznacza poznanie oparte na doświadczeniu empirycznym (eksperyment, obserwacja).
a priori dosłowne znaczenie: "z założenia"; oznacza poznanie oparte na wnioskowaniu dedukcyjnym (brak doświadczenia empirycznego)
ad hoc zlecenie, projekt badawczy realizowany jednorazowo dla określonej firmy, zleceniodawcy
affinity Group (grupa spowinowacona) odmiana FGI, określa rodzaj dyskusji prowadzonej z uczestnikami powiązanymi ze sobą (pracownicy jednej firmy, członkowie rodziny itp.).
agregacja jedna z metod prezentacji wyników ilościowych. Polega na wyliczeniu wspólnego wskaźnika wedle określonej zmiennej oraz przedstawieniu wyników w jednej bazie danych
alfa Cronbacha wskaźnik rzetelności przyjmujący wartości od 0 do 1. Wynik powyżej 0,6 można uznać za rzetelny; aby narzędzie mogło posłużyć do diagnozy psychologicznej Alfa Cronbacha musi wynosić co najmniej 0,9
alokacja próby procedura polegająca na przygotowaniu charakterystyki próby do badania za pomocą określonych warstw. Następnie alokacja wykorzystywana jest do losowania osób do badania wedle określonych kryteriów
analiza proces badawczy polegający na klasyfikowaniu, wyjaśnianiu oraz interpretowaniu określonych zjawisk i zagadnień badawczych
analiza ilościowa rodzaj analizy prowadzonej na dużych zbiorach danych; wyniki przedstawiane są za pomocą częstości, procentów lub bardziej złożonych analiz statystycznych. Uzyskane wyniki zazwyczaj można uogólniać na badaną populację
analiza jakościowa rodzaj analizy danych nieliczbowych (wywiadów, dyskusji itp..). Celem jest wyjaśnienie określonych przyczyn zdarzenia, opinii, postaw.
analiza ścieżkowa analiza polegająca na badaniu bardziej złożonych modeli uwzględniających efekty bezpośrednie i pośrednie
analiza treści rodzaj analizy przekazu (treści przekazywanych zarówno w formie pisanej, jak i ustnej). Celem analizy jest określenie najważniejszych elementów w przekazie, kluczowych wątków, najczęściej pojawiających się zwrotów oraz form gramatycznych 
badania eksperymentalne badanie, którego celem jest wyjaśnienie i opis określonego zjawiska, zależności. Odbywa się w kontrolowanych warunkach, często, prócz wprowadzanej manipulacji, badana jest także grupa kontrolna
badania korelacyjne badanie, którego celem jest określenie powiązania i współwystępowania określonych zjawisk; wykonywane często w naturalnym środowisku osób badanych (często stosowana metoda to obserwacja)
badania pilotażowe badania wykonywane przed właściwym badaniem, służą do sprawdzenia narzędzi badawczych oraz wprowadzenia ewentualnych zmian w procesie badawczym
badania podłużne polega na badaniu określonych osób lub zjawisk przed dłuższy czas
badania terenowe  prowadzone i realizowane w naturalnym środowisku danej populacji (miejscu zamieszkania, pracy itp..)
badania uczestniczące badania, w których osoby realizujące badanie biorą aktywny udział w trakcie jego realizacji celem dokładnego zbadania określonego zjawiska i kontroli przebiegu samego badania
benchmark punk odniesienia dla danego pomiaru
błąd I rodzaju błąd polegający na odrzuceniu hipotezy zerowej, podczas gdy w rzeczywistości jest ona prawdziwa
błąd II rodzaju błąd polegający na przyjęciu hipotezy zerowej, podczas gdy w rzeczywistości jest ona fałszywa
błąd III rodzaju błąd polegający na nieodpowiednim zastosowaniu analiz statystycznych i w związku z tym wyciąganiu błędnych wniosków
brief group odmiana FGI, wywiady prowadzone są w zakresie jasno sprecyzowanego wątku tematycznego, trwają maksymalnie godzinę
CAPI wywiad osobisty, w trakcie którego ankieter korzysta z komputera (elektronicznego kwestionariusza wywiadu)
CASI ankieta elektroniczna - respondent wypełnia ankietę przed komputerem (odpowiedzi automatycznie są zbierane przez odpowiedni program komputerowy)
CATI wywiad telefoniczny prowadzony przez przeszkolonego ankietera 
CAWI badanie polegające na uzupełnieniu ankiety w Internecie. Uczestnicy badania otrzymują link do badania, wykonują badanie samodzielnie
clash groups wywiad prowadzony przez dwóch moderatorów o odmiennych opiniach, przekonaniach na temat poruszany w dyskusji
czyszczenie danych proces polegający na przygotowaniu bazy danych do analiz. Zadaniem czyszczenia danych jest weryfikacja jakości zebranych informacji
data mining dział zaawansowanych analiz statystycznych. Pozwala określać bardziej złożone modele współzależności
diada wywiad jakościowy prowadzony przez moderatora z dwoma osobami jednocześnie
dobór celowy metoda nielosowego doboru osób do badania - osoby wybierane są wyłącznie na podstawie arbitralnej decyzji badaczy
dobór grupowy metoda doboru próby polegająca na wielokrotnym losowaniu grup wedle określonych warunków (przykład: losujemy miasto, następnie z tego miasta mieszkańców ulicy X, następnie z mieszkańców ulicy X blok, który zostanie objęty badaniem)
dobór kwotowy metoda nielosowego doboru prób do badania - z założenia próba ma odzwierciedlać proporcjonalnie badaną populację
dobór losowy metoda doboru osób polegająca na losowaniu badanych za pomocą odpowiedniego operatu losowania
dobór nieprobabilistyczny każdy dobór próby badanej, w którym nie stosuje się żadnych technik losowania. Jednostka z populacji trafia do próby na podstawie arbitralnej decyzji badacza
dobór probabilistyczny dobór osób do badań odbywa się za pomocą odpowiedniego operatu losowania
efekt bezpośredni bezpośredni wpływ jednej zmiennej na drugą
efekt grupy rodzaj zafałszowania wyników dyskusji przez uczestników. Polega na tym, że jeden lub kilku uczestników dyskusji potrafi na tyle przekonującą uargumentować swoje zdanie, że w rezultacie pozostali uczestnicy zgadzają się z nim i nie wchodzą w dyskusje niezależnie od swoich opinii i przekonań na określony temat
efekt pośredni zjawisko, w którym na określoną relację miedzy dwiema zmiennymi ma wpływ trzecia zmienna
ewaluacja W literaturze tematu można znaleźć wiele definicji ewaluacji, podkreślających różne aspekty samego procesu ewaluacji, uwypuklających jej zróżnicowane cele czy też odmienne kryteria samego momentu oceny/wartościowania. Najszerzej ujmując, ewaluacja to systematyczne badanie oceniające jakość i wartość programów/projektów/działań publicznych. W ten sposób ewaluacja może przekształcać, legitymizować lub dyskredytować programy/działania/interwencje publiczne.
ewaluacja ex ante badanie przed wprowadzeniem programu, przedmiotu oceny ewaluacji
ewaluacja on-going badanie przeprowadzone w trakcie wdrażania określonego programu, przedmiotu oceny ewaluacji
ewaluacje ex post badanie po wprowadzeniu określonego programu, przedmiotu oceny ewaluacji
FGI Zogniskowany wywiad grupowy
fieldwork całość prac podejmowanych w ramach wykonania badania w terenie
fokus inaczej grupa fokusowa
grupa fokusowa potoczne określenie osób uczestniczących w FGI
grupa kontrolna grupa nie objęta żadną manipulacją w trakcie badania
grupa kreatywna odmiana FGI. Rodzaj warsztatu, w trakcie którego uczestnicy proszeni są o wykonanie określonych zadań - opracowanie reklamy produktu, opakowania itp.
grupa podwójnie moderowana wywiad prowadzony przez dwóch moderatorów
hipoteza alternatywna twierdzenie (odpowiedź na pytanie badawcze) zakładające, że określone zjawisko, zależność   są obserwowane
hipoteza bezkierunkowa twierdzenie mówiące o wystąpieniu różnic, powiązań między zmiennymi, lecz nie określające kierunku zależności
hipoteza kierunkowa twierdzenie dokładnie określające kierunek różnic, powiązań między zmiennymi
hipoteza zerowa twierdzenie (odpowiedź na pytanie badawcze) zakładające, że określone zjawisko, zależność  nie są obserwowane
IDI Indywidualny wywiad pogłębiony
istotność statystyczna prawdopodobieństwo popełnienia błędu I rodzaju
moderator osoba prowadząca wywiady jakościowe (zarówno indywidualne, jak i grupowe)
operacjonalizacja proces polegający na przekształceniu przedmiotu badania w konkretne wskaźniki, narzędzia badawcze, które pozwolą zmierzyć dane zjawisko
operat losowania baza danych zawierająca informacje na temat danej populacji
PAPI metoda "papier, ołówek". Zbieranie danych poprzez uzupełnienie papierowego kwestionariusza
podejście eksploracyjne  podejście badawcze opierające się głównie na pytaniach badawczych, wykonywane w celu dokonania dokładnej charakterystyki zjawiska
podejście konfirmacyjne podejście badawcze oparte na hipotezach badawczych, służy do wyjaśnienia określonego zjawiska, zależności
populacja zbiór osób, jednostek (wszystkich) dla danej zbiorowości - np. Populacja ludzi, Polaków, pracowników formy X
poziom ufności prawdopodobieństwo, z jaką rzeczywisty wynik osoby badanej znajduje się w określonym przedziale ufności
próba część populacji, którą objęło dane badanie
próba niezależna próba, w której osoby badane zostały losowo przydzielone do poszczególnych grup badawczych
próba zależna kilka pomiarów dokonanych u tej samej osoby lub pomiary zbadane u osób powiązanych ze sobą (matek i córek, mężów i żon)
przedział ufności przedział liczbowy, w którym może zawierać się rzeczywisty wynik badanego. Przedział ten jest wyznaczany wedle założonego prawdopodobieństwa trafności, tj. Poziomem ufności
quasi-eksperyment badanie podobne do eksperymentu, lecz nie spełniające wszystkich założeń eksperymentu (brak pretestu, grupy kontrolnej)
randomizacja metoda losowego przydziału osób badanych do badania i grup badawczych
reprezentatywność dobór próby do badania w taki sposób, aby jej rozkład odpowiadał badanej populacji
rzetelność  określenie, na ile poprawnie dane narzędzie mierzy to, co powinno
scenariusz wywiadu zestaw pytań, kwestii, obszarów, które zostaną poruszone w trakcie wywiadów jakościowych
skala ilościowa skala pomiarowa pozwalająca dokładnie ocenić różnice między badanymi (np. Wiek w latach)
skala nominalna skala pomiarowa pozwalająca jedynie jakościowo odróżnić od siebie osoby, obiekty - np.. Płeć - kobieta, mężczyzna
skala porządkowa skala pomiarowa pozwalająca prócz odróżnienia osób na uszeregowanie ich (nie możliwe jest jednak dokładne określenie różnic pomiędzy badanymi) - np.. Wykształcenie - podstawowe, średnie, wyższe
trafność określenie, czy dane narzędzie badawcze mierzy to, co powinno
trafność ekologiczna cecha pomiaru określająca, czy ma on swoje empiryczne odniesienie w naturze
trafność ekspercka sytuacja, w której ocenę trafności dokonuje grupa ekspertów - naukowców, specjalistów, znawców określonego przedmiotu, który był celem badania
trafność fasadowa określenie, na ile narzędzie pomiarowe mierzy faktycznie to, co powinno (m.in.. Na ile pytania są adekwatne do przedmiotu badania)
trafność kryterialna inaczej trafność prognostyczna. Ocena trafności opiera się na ocenie pomiaru względem zewnętrznego kryterium (innych sprawdzonych narzędzi mierzących przedmiot badania)
trafność teoretyczna ocena, na ile narzędzie badawcze na odniesienie i potwierdzenie w dostępnej teorii
trafność treściowa ocena, na ile narzędzie badawcze wyczerpuje ilość wskaźników i miar niezbędnych do pomiaru danego zjawiska
trafność zewnętrzna cecha pomiaru, gdzie uzyskane wyniki można generalizować na populację, a nie tylko próbę objętą badaniem
transkrypcja wywiadu proces polegający na spisaniu przebiegu wywiadu jakościowego z nośnika (dyktafonu, nagrania audiowizualnego) na papier. 
ważenie procedura matematyczna, której zadaniem jest skorygowanie próby objętej badaniem w taki sposób, aby w możliwie największym stopniu była zbliżona, reprezentatywna dla populacji, z której została pobrana.
wnioskowanie statystyczne proces doboru metod i analiz stosowanych w celu zbadania określonej próby, a następnie uogólnienia uzyskanych wyników na badaną populację
wywiad często stosowana i popularna metoda zbierania danych. Polega na zbieraniu wypowiedzi respondenta przez specjalnie przeszkolonego ankietera. Wywiad może być zarówno ilościowy, jak i jakościowy
zmienna każda cecha danej osoby, jednostki, która przyjmuje co najmniej dwie wartości
zmienna ciągła zmienna mierzona na skali ilościowej (ilorazowej lub interwałowej)
zmienna dychotomiczna zmienna przyjmująca jedynie dwie wartości
zmienna dyskretna zmienna, którą można mierzyć na skali nominalnej lub porządkowej
zmienna kontrolowana zmienna, której wartość sprawdzana jest w trakcie badania celem określenia, czy miała wpływ na uzyskane wyniki
zmienna niezależna zmienna, którą manipulujemy (przyczyna badanego zjawiska). Często zmienna grupująca badane grupy
zmienna zależna zmienna, która jest przedmiotem badania (w dużym uproszczeniu - skutek manipulacji)